Cứ vào những năm nhuận, nhân dân phố Thông Huề, xã Thông Huề (huyện Trùng Khánh, tỉnh Cao Bằng) lại tổ chức Đêm hội hoa đăng vào khoảng giữa tháng 2 âm lịch để cầu tài, cầu lộc, cầu tự, cầu duyên…

Đây là lễ hội giàu bản sắc dân tộc, độc đáo với việc thả hàng trăm chiếc hoa đăng làm lung linh cả một dòng sông với quan niệm người nào vớt được đèn sẽ gặp nhiều may mắn, phát tài, phát lộc.

Lễ hội Hoa đăng là lễ hội lớn, độc đáo, có từ lâu đời với nhiều hoạt động gắn với các yếu tố tâm linh của miếu Long Vương - ngôi miếu rất linh thiêng trong tâm thức người dân Thông Huề và các vùng lân cận.

Miếu Long Vương nằm bên bờ sông Bắc Vọng, dưới chân núi "Ba cô tiên", thuộc phố Thông Huề. Miếu được xây dựng từ thời nhà Lê; đến năm 2005, người dân Thông Huề đã cùng đóng góp công sức xây dựng lại.

Trước cổng miếu có sân tiền đường, hoành phi câu đối. Trên cổng khắc ba chữ "Long Vương miếu", trong miếu thờ tượng Nam Hải Long Vương ngao thuận. Bên trái tượng có câu đối: "Thủy giới páo dạu xiên gia thái"; bên phải có câu: "Long vương phù tì vạn dân an"; phía sau tượng có ba chữ: "Thủy tinh cung"; phía trước (trên đầu tượng) thờ hai con mãng xà. Tương truyền, ngày xưa, người dân đi lại qua sông Bắc Vọng (đầu phố Thông Huề), năm nào cũng có người gặp nạn, thủy quái bắt từ 1 - 2 người về thủy cung. Trong phố Thông Huề có hai vợ chồng làm nghề quét chợ, không có con. Do ăn ở hiền lành, tu nhân tích đức, vua Thủy Tề cho Nam Hải Long Vương đầu thai làm con. Một hôm, người con nói với bố mẹ: Mai con về thủy cung, bố mẹ và bà con ở lại mạnh khỏe, con về xin vua cha hàng năm sẽ không cho bắt những người dân đi qua cầu Thông Huề nữa. Đêm đó người con chết. Từ khi người con của ông bà quét chợ chết, người dân qua lại sông Bắc Vọng không bị gặp nạn nữa. Bố mẹ và nhân dân thương người con, lập miếu thờ ghi nhớ công ơn cứu mạng muôn dân.

Chủ lễ là người cao tuổi, có đức độ, uy tín trong vùng. Trong phần lễ không thể thiếu thầy Tào làm lễ, bên cạnh đó có múa lân, một người đánh trống, một người đánh thanh la; hai đôi nam nữ khiêng tượng Nam Hải Long Vương và hai nhi đồng rước đèn hai bên. Chủ lễ thắp hương vái thiên địa thần linh và Long Vương, cầu xin Long Vương phù hộ độ trì cho con cháu bình an, cầu mưa thuận gió hòa, mùa màng tươi tốt. Phần hội được tổ chức tại sân miếu với nhiều hoạt động hấp dẫn như: múa lân, tung còn, hát dá hai, cờ tướng, đẩy gậy, thi làm bánh khảo, thi làm tương…

Ông Chung Văn Huần, 68 tuổi, Trưởng Ban tổ chức lễ hội cho biết: Sau 2 ngày làm lễ tại miếu, sang ngày thứ ba đoàn sẽ rước kiệu tượng Nam Hải Long Vương, đi trước là đội lân, có hai thiếu niên cầm đèn lồng rước kiệu đi vào thổ công, sau đó lần lượt đến từng nhà trong phố Thông Huề chúc phúc. Sau khi đi hết các gia đình chúc phúc, đoàn lại rước kiệu quay trở lại miếu chờ đến 20h00 thì ra sông làm lễ thả đèn hoa đăng. Trước khi thả đèn, thầy Tào làm lễ ngay tại bờ sông, sau đó thả 200 ngọn đèn hoa đăng xuống dòng sông. Hàng nghìn người từ khắp các vùng lân cận về tụ tập tại hai bên bờ sông để vớt đèn hoa đăng với mong muốn gặp nhiều may mắn. Đặc biệt những đôi vợ chồng lấy nhau nhiều năm mà chưa có con thì về đây vớt đèn hoa đăng cầu tự.

Lễ hội hoa đăng ở phố Thông Huề hàng năm thu hút đông đảo du khách thập phương về tham dự.